Niezbędne znaki informacyjne BHP w zakładzie pracy – to trzeba wiedzieć
Każdy pracodawca ma obowiązek wdrożenia określonych zasad BHP w miejscu pracy, aby zapewnić odpowiedni poziom bezpieczeństwa sobie, pracownikom oraz osobom trzecim znajdującym się na danym terenie. Jednym z takich obowiązków jest konieczność stosowania odpowiednich znaków informacyjnych w zakładzie pracy. Przyjrzyj się naszemu podsumowaniu najważniejszych informacji o znakach informacyjnych BHP.
Z tego wpisu dowiesz się:
- co to są znaki informacyjne,
- dlaczego w zakładach pracy trzeba stosować znaki informacyjne BHP z opisem,
- jakie są najczęściej stosowane znaki informacyjne i ewakuacyjne.
Co to są znaki informacyjne?
Pod pojęciem znaków informacyjnych kryją się specyficzne oznaczenia, które są przeznaczone do stosowania wewnątrz budynków użytkowanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, a także na zewnątrz zakładów pracy. Mają za zadanie szybko i jednoznacznie przekazać konkretny komunikat, który zostanie odebrany przez człowieka i doprowadzi do konkretnego działania, np. założenia odzieży ochronnej czy zachowania szczególnej ostrożności.
Produkty z tej kategorii zwykle przyjmują postać graficznych znaków informacyjnych, które są szybciej przetwarzane przez mózg niż długi komunikat tekstowy. To właśnie na tym polega ich skuteczność w zakresie ochrony przed różnymi zagrożeniami czyhającymi w danym miejscu na nieostrożnych przechodniów.
Dlaczego w zakładach pracy trzeba stosować znaki informacyjne BHP z opisem?
Stosowanie znaków informacyjnych BHP nie zależy jedynie od dobrej woli pracodawcy. Obowiązek ten nakłada polskie prawo, a dokładnie Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy* i Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy**.
Stosowanie znaków informacyjnych ma na celu zapewnić pracownikom bezpieczne warunki do pełnienia obowiązków zawodowych. W długiej perspektywie ich zadaniem jest zatem zapobieganie wypadkom przy pracy, o które nie jest trudno. Potwierdzają to chociażby statystyki GUS-u*** – zgodnie z nimi w 2023 roku aż 68 663 osoby zostały poszkodowane w wypadkach, do których doszło w miejscu pracy. W stosunku rok do roku liczba ta wzrosła o 3,1%.
Statystyki jasno wskazują również na to, z jakiej przyczyny najczęściej dochodziło do wypadków przy pracy. Było nią nieprawidłowe zachowanie się pracownika. Dość często wypadki przy pracy były skutkiem:
- niewłaściwej organizacji pracy,
- niewłaściwej organizacji stanowiska pracy,
- niewłaściwego posługiwania się czynnikiem materialnym przez pracownika,
- nieużywanie lub używania w nieprawidłowy sposób sprzętu ochronnego przez pracownika,
- niestosowanie się do przepisów oraz poleceń i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.
Większość z wyżej wymienionych przyczyn można wykluczyć, albo chociaż zminimalizować, za sprawą odpowiednio dobranych znaków informacyjnych. Obie strony muszą jednak wypełnić swoje obowiązki – pracodawca powiesić znaki w zakładzie, a pracownik stosować się do nich.
Znaki ewakuacyjne i informacyjne stosowane w zakładach pracy – przegląd
Nie sposób jednoznacznie wskazać, ile jest znaków informacyjnych, gdyż wiele z nich odnosi się do bardzo specyficznych ryzyk typowych dla konkretnych, niszowych branż. Poniżej prezentujemy skrót najczęściej stosowanych znaków informacyjnych. Co oznaczają i w jakich sytuacjach należy je stosować? Sprawdź.
Podstawowe znaki informacyjne BHP
Podstawowa grupa znaków BHP, która ma na celu ułatwić pracownikom orientację w terenie, wskazać drogę do najważniejszych miejsc w zakładzie, ale też pomóc w przeprowadzeniu sprawnej ewakuacji budynku, jeśli zajdzie taka potrzeba. Znaki o charakterze informacyjnym zwykle są zielone z białymi detalami, tak jak na poniższych przykładach:
- znak „Wyjście ewakuacyjne”,
- znak wskazujący na apteczkę,
- znak wskazujący na drzwi ewakuacyjne,
- znak wskazujący kierunek drogi ewakuacyjnej.
Jak wygląda znak informacyjny zakazu?
Znaki zakazu mają białe tło i czarny piktogram przekreślony na czerwono. Mogą mieć również czerwoną kamizelkę. Taka kolorystyka niesie za sobą skojarzenia ze znakiem drogowym STOP i ma dokładnie takie samo znaczenie – ma powstrzymać pracownika przed zrobienie czegoś, co mogłoby stanowić zagrożenie dla jego zdrowia i życia. Oto przykłady:
- znak „Nieupoważnionym wstęp wzbroniony”,
- znak „Zakaz wstępu dla zwierząt”,
- znak „Zakaz używania otwartego ognia”,
- znak „Palenie tytoniu zabronione”,
- znak „Zakaz parkowania”.
Nakazujące znaki informacyjne w zakładzie pracy
Najczęściej przybierają okrągły lub prostokątny kształt i niebieski kolor, na którym zostają zastosowane białe piktogramy. Mają za zadanie skłonić pracownika do wykonania jakiejś czynności, która jest konieczne ze względów bezpieczeństwa. Dobrymi przykładami są tutaj:
- znak „Zachowaj dystans”,
- znak „Załóż rękawiczki”,
- znak „Zdezynfekuj ręce”,
- znak „Załóż maseczkę”,
- znak „Używaj poręczy” przy schodach.
Jakie są znaki informacyjne o funkcji ostrzegawczej?
Jaki kolor mają znaki informacyjne, które ostrzegają przed jakimś niebezpieczeństwem? Składają się z żółtego tła i czarnych piktogramów, więc trudno je przegapić – i właśnie o to chodzi w tym doborze barw. Oznaczenia tego typu należy umieszczać tam, gdzie pracownicy są narażeni na szczególne niebezpieczeństwo, które zagraża zdrowiu lub życiu. Ujrzenie znaku powinno wzbudzić szczególną czujność i zmotywować do podjęcia szczególnych środków ostrożności.
Za przykłady znaków ostrzegawczych mogą posłużyć m.in.:
- znak ostrzegający przed materiałem radioaktywnym lub promieniowaniem jonizującym,
- znak „Uwaga! Głębokie wykopy”,
- znak „Uwaga! Roboty na wysokości”,
- znak „Nie dotykać! Urządzenie elektryczne”,
- znak „Teren budowy. Wstęp zabroniony”.
Pamiętaj, że znaczenie ma nie tylko sam fakt zastosowania znaku, ale też umieszczenie go we właściwym miejscu. Powinien być zarówno doskonale widoczny, jak i umieszczony na tyle wcześnie, by zapewnić możliwość właściwego zareagowania przed natrafieniem na dane zagrożenie czy inne miejsce, na które wskazuje dany znak.
Źródła:
* https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19740240141
** https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19971290844
Validate your login