Rury PE – co warto wiedzieć, projektując instalację?

Z tego wpisu dowiesz się:

• co oznacza określenie rura PE,
• jakie są rodzaje rur PE,
• jak czytać wymiary rur PE,
• jakie są zasady łączenia rur PE.

Rura PE – co to znaczy?

Rury służące do przesyłu wody mogą być skonstruowane z różnych materiałów. Jednym z nich jest polietylen, będący termoplastycznym tworzywem o wielu zaletach. Określenie rura PE świadczy o tym, że dany element powstał właśnie z polietylenu.

Trzeba pamiętać, że obok rur PE na sklepowych półkach można znaleźć także rury PEX, PE-RT oraz PPR. Skrót PEX oznacza rury wykonane ze wzmocnionego polietylenu sieciowanego, a PE-RT określa elementy wielowarstwowe, w których pomiędzy warstwami tworzywa znajduje się aluminium. Rury PPR powstają natomiast z polipropylenu randomalnego.

Nasuwa się pytanie, co jest lepsze: rura PE-RT czy PEX, a może zwykła rura PE? Ta ostatnia nadaje się wyłącznie do transportu wody zimnej, a rura PEX może być stosowana do wody zimnej, ciepłej oraz w systemach grzewczych – sprawdzi się tam, gdzie instalacja prowadzona jest np. w ścianach lub przewiduje wiele zagięć. PE-RT to podobnie jak PEX materiał odporny na wysokie temperatury, ale tego rodzaju przewody najlepiej nadają się do układania długich ciągów rur.

Warto wiedzieć

W sprzedaży dostępna jest również Rura PE 100 RC – co oznacza takie określenie? Wskazuje ono z jednej strony na materiał wykonania (PE), a z drugiej na fakt, że rura jest odporna na pękanie (RC). Takie rury są wysoce odporne na powolny wzrost pęknięć oraz uszkodzenia mechaniczne i mogą wytrzymać długotrwały wpływ niekorzystnych czynników zewnętrznych bez utraty swoich właściwości.

Jakie rury do instalacji PE wybrać?

Technologia produkcji, która pozwala wyróżnić rury PE, PEX i PE-RT, stanowi jedno z kryteriów wyboru. Trzeba jednak pamiętać, że poszczególne elementy różnią się także rozmiarami: długością oraz średnicą. Przewody polietylenowe można zakupić w gotowych odcinkach oraz na metry, dopasowując długość do wielkości projektu. Wybierając tego rodzaju artykuły hydrauliczne, niezbędne jest ponadto zwrócenie uwagi na ich średnicę, która może wynosić np. 15, 20, 25, 32, 40, 50, 70, 90, 110 mm.

Parametr ten ma znaczenie w kontekście przeznaczenia węża PE. Najwęższe modele sprawdzą się np. do montażu przy umywalkach czy sedesach, do których doprowadzają wodę. Rura 32 mm nadaje się do budowy pionów, a model 50 mm – do tworzenia odprowadzeń od zlewu lub pralki. Ponadto produkty o średnicy do 50 mm znajdują zastosowanie w ogrodowych systemach nawadniających, a powyżej 60 mm – w systemach wykorzystywanych w rolnictwie. W przemyśle znajdują zastosowanie rury o średnicy sięgającej 630 mm.

Wśród węży z polietylenu znajdują się ponadto produkty w różnych kolorach, które sugerują ich przeznaczenie. Skąd wiadomo, która rura PE – czarna czy niebieska – jest potrzebna? W instalacjach służących do transportu wody pitnej wykorzystuje się przewody niebieskie. W rolnictwie i ogrodnictwie zastosowane znajdują rury czarne. Niektóre rury mają dodatkowo otulinę – np. niebieską lub czerwoną – która dodatkowo zabezpiecza przewody przed uszkodzeniami.

Rura PE 50 – ile to cali? O przeliczaniu miar

Warto zwrócić uwagę na to, jak czytać wymiary rur PE. Najczęściej w opisach zawarte są dane przedstawione w milimetrach. Inna będzie jednak średnica wg oznaczenia d (zewnętrzna), a inna wg oznaczenia DN (nominalna, wewnętrzna). Może się też zdarzyć, że pojawi się potrzeba przeliczenia ich na cale. 

Rura PE 50 – ile to cali? 

d = 50 mm – DN = 40 mm – 1 ½ cala.

Rura PE 40 – ile to cali?

d = 40 mm – DN = 32 mm – 1 ¼ cala.

Rura PE 32 – ile to cali? 

d = 32 mm – DN = 25 mm – 1 cal.

Rura PE 25 – ile to cali?

d = 25 mm – DN = 20 mm – ¾ cala.

Rura PE 20 – ile to cali?

d = 20 mm – DN = 15 mm – ½ cala.

Jak łączyć rury PE?

Istnieje kilka metod łączenia rur PE. Zgrzewanie, klejenie czy zaciskanie łączą węże na stałe, co oznacza, że nie ma możliwości rozdzielnia rur bez ich zniszczenia. Przykładowo, zgrzewanie polega na rozgrzaniu rur i kształtek, tak by materiał ich wykonania stał się elastyczny, a połączenie po zastygnięciu – nierozerwalne. Trzeba jednak pamiętać o tym, że zgrzewanie doczołowe, które stosuje się do rur o dużych średnicach, wymaga zastosowania zgrzewarki, a zgrzewanie elektrooporowe odbywa się przy użyciu kształtek ze spiralami grzewczymi.

Inną techniką jest łączenie rozłączne, np. skręcanie, które pozwala scalać i demontować wybrane części instalacji. Skręcanie możliwe jest w przypadku rur o mniejszych średnicach i nie wymaga używania specjalistycznego sprzętu. Wystarczy zaopatrzyć się w elementy, takie jak trójnik czy kolana, by stworzyć zaprojektowany układ instalacyjny.

Nie ma zatem jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, jakie rury do instalacji PE będą najlepsze i jak je łączyć. Wszystko zależy od rodzaju przewodów, ich średnicy i zastosowania. Bez wątpienia jednak nowoczesne modele pozwolą skonstruować solidny rurociąg zarówno w budynku mieszkalnym, jak i w ogrodzie.